Held

Vroeger waren er voldoende helden waar we ons aan op konden trekken. Het vreemde van een held is dat ze vaak pas bekend worden in de geschiedenis. De boeken staan er vol van. Hoe zit het met de hedendaagse held? Bestaat die nog?

Zeker

Ik denk direct aan dhr. Navalny. Wetend wat hem te wachten staat kiest hij ervoor om zijn vrouw en kinderen achter te laten in een veilig land. Hij gaat zelf terug naar zijn geliefde Rusland. Had hij nog enige hoop dat hij zo door zou kunnen lopen bij de grens? Nee, ik denk het niet. Van tevoren had hij al aangekondigd dat ze hem ongetwijfeld zouden opwachten. En dat deden ze ook. Hij werd direct overgebracht naar de gevangenis.

Siberië

De laatste jaren van zijn leven bracht hij door in een strafkamp in Siberië. Alleen de naam van dit gebied boezemt angst in voor degenen die iets van de koude oorlog hebben meegekregen. Siberië was een gebied waar je naar toe werd verbannen wanneer men in Rusland geen raad meer met je wist. Daar zou je nooit levend vandaan komen. Het meest onherbergzame en, letterlijk en figuurlijk, het meest koude gebied van de wereld.

Schitterend

Ik heb later beelden van dit uitgestrekte sneeuwgebied gezien. Het is schitterend. Maar dat geldt alleen als je vrij bent om te gaan en staan waar je wilt. En geldt dat niet voor ieder gebied in de wereld? Vrijheid is het meest belangrijk en als dat weggenomen wordt lijkt je leven voorbij. Tenminste zo kan ik het me voorstellen. Gelukkig heb ik het nooit bij de hand gehad. Daarom, en vooral daarom, heb ik zo’n grote bewondering voor mensen als Navalny.

Vrijheid

Want door hun moed laten ze ons in vrijheid leven. Meneer Navalny heeft er letterlijk zijn leven voor gegeven. Is zijn leven nu voor niets geweest? Rusland is nog steeds in oorlog, mensen zijn er nog steeds niet vrij. Zelfs de mensen die bloemen leggen ter nagedachtenis aan zijn leven worden in de gevangenis gezet. Huilend zag ik beelden van mensen die hardhandig worden meegesleurd en met hun gezicht in de ijskoude sneeuw worden geduwd, zodat ze bijna stikken. Om vervolgens in een politiebusje te worden weggevoerd, op weg naar een gevangenis. Alleen omdat ze een mooi bosje bloemen achterlieten voor hun held.

Angst

Weten die politiemensen en bewakers van het regime wat ze doen? Zijn ze het ermee eens om mensen te mishandelen en zelfs te doden omdat ze daartoe opdracht hebben gekregen? Of kunnen ze slecht slapen die nacht nadat Navalny werd gedood? Ik heb het idee dat Poetin er geen seconde minder om heeft geslapen. Maar ik ken de man niet persoonlijk en wie weet, ik geef hem nog steeds een heel klein beetje twijfel. Ondanks alles wat hij doet en gedaan heeft. Ook hij is mens en zijn gewelddadige acties komen ergens vandaan. Ik durf te wedden dat alle geweld uit angst geboren wordt.

Held

En dan noem ik nogmaals de held die daar naast kan gaan staan. Die angst zover weet te overwinnen om zichzelf en zijn geliefden in de strijd te willen en kunnen gooien voor de vrijheid. Het is een keuze. Mar wel een heel moeilijke. Ik zag in een praatprogramma een discussie op gang komen die de gemoederen en spanningen hoog deed oplopen. Een meneer voegde toe dat Navalny alle Russen heeft opgeroepen tot verzet tegen het regime. Hij heeft de aanzet gegeven, nu is het wel aardig om bloemen neer te leggen maar daar heeft de man niets aan en Rusland ook niet. Er werd fel gereageerd door een mevrouw die veel in Rusland is geweest.

Verzet

Want ga er maar aan staan. Ja, Navalny was en blijft altijd een held. Een zeer moedig man. En hij heeft een voorbeeld gegeven. Maar wie doet het hem na? Ik vind iedereen die bloemen legt in Rusland nu een held. Iedereen die naar buiten gaat en hem op een of andere manier steun betuigt is een held. Zou ik dit kunnen als ik daar zou wonen? Ik vraag het me af. Oh, zeker, ik teken petities en ik wil ook best mijn naam en woonplaats vermelden bij het aanvragen van de verandering van de straatnaam waar de Russische ambassade staat in Den Haag. Iemand kwam op het lumineuze idee om de straatnaam te veranderen in Navalnystraat. Hoe heerlijk om al je postadressen te moeten veranderen als je bij de Russische ambassade werkt in de naam van iemand die je vreest. Heeft het enige zin? Geen idee, de ambassade kan verhuizen en heeft dan niets meer met die naam te maken.

Toch

En toch, alle kleine beetjes helpen. Daar wil en moet ik in geloven. Mijn oud-oom is gefusilleerd tijdens WO II, omdat hij in het verzet zat. Hij was net 20 jaar. Heeft hij zijn leven voor niets geleefd? Heeft mijn opoe zich voor niets hard huilend op de grond laten zakken toen zij de schoten hoorde? Niet in staat om te leven de eerste weken na zijn dood? Of is er een zaadje ontstaan waar de hoop voor vrede uit kan groeien. Hebben wij helden nodig in ons leven om als voorbeeld te dienen? Ik zeg JA. DANK meneer Navalny, voor uw moed, voor uw levenswerk en voor de hoop op een vredig Rusland.