‘I’m gonna buy a gun and start a war, if you can find something worth fighting for’. Een frase uit het nummer A Rush of Blood to the Heart van de gelijknamige plaat van Coldplay. Die zin is onlosmakelijk verbonden met mijn vader en met zijn nalatenschap.

Nalatenschap wordt meestal geassocieerd met geld, met bezittingen die iemand nalaat. Wikipedia geeft mogelijk daarom ook als definitie: ‘het geheel van goederen en schulden die een overleden persoon nalaat’. Dit is zuiver materieel en daarom voor mijn gevoel te eng geformuleerd. ‘En hetgeen de overledenen aan gedachten en herinneringen nalaat’, of een zinsnede van gelijke strekking, zou daarom een goede aanvulling zijn.

De handen van mijn vader

Herinneringen zijn het duidelijkst. Het zijn de verhalen die je vertelt, gebeurtenissen die van betekenis zijn geweest, die je samen hebt beleefd. Of van die typische dingen die het uiterlijk van een persoon kenmerken. ‘… de handen van mijn vader’, zoals Spinvis zingt in Voor ik vergeet.

Gedachten zijn complexer. Het gaat dan vaak om de persoonlijkheid, om zijn motivaties of zijn ambities. Hoe stond iemand in het leven, wat was de innerlijke drive. Bij een politicus wordt dat vaak zijn politieke nalatenschap genoemd. Johan Cruijff was natuurlijk en vooral een fantastische voetballer, maar zijn gedachtegoed leeft nog voort bij vele voetbalclubs.

Mijn vader was erbij

Mijn vader was geen man die op de barricaden klom, hij stond niet vooraan, was geen held. Maar hij was er wel bij toen tegen de kruisraketten werd gedemonstreerd. Hij was één van de eerste fans van GroenLinks. Hij werd geëmotioneerd van onrecht dat iemand was aangedaan. En hij was intens blij toen de Berlijnse muur viel. Hij zou enorm verdrietig zijn om de trend van uitsluiting, die de huidige tijd zo lijkt te kenmerken. Als pacifist zou hij nooit een geweer kopen of een oorlog starten, zoals Coldplay het letterlijk verwoord, maar hij zou het wel waard vinden om er op zijn manier tegen te vechten.

Natuurlijk is het fijn wanneer jouw ouders je iets materieels nalaten. Het motiveert mij ook om dat aan mijn kinderen te doen, zij het dan vooral tijdens mijn leven in plaats van pas daarna. Mijn vorige artikel over het in de watten leggen van onze kinderen, ging daar min of meer ook over.

Veel belangrijker zal uiteindelijk de immateriële nalatenschap zijn. Wat zijn de herinneringen en gedachten, waarmee onze kinderen ons later zullen associëren.

Vecht tegen onrecht

Genoemde plaat van Coldplay kwam uit in de tijd dat mijn vader ernstig ziek was en overleed. Ik herinner me nog dat ik de cd draaide toen ik op weg was naar een congres in de Reehorst in Ede. Het congres is me niet bijgebleven, maar de associatie van die cd met mijn vader is nog springlevend. En zijn nalatenschap: vecht tegen onrechtvaardigheid, tegen uitsluiting en tegen machtsmisbruik. Het is het waard!

Johan de Boer

MaRuM Interim Management & Consultancy

(Taalfoutje gezien? Meld het dan. Alvast bedankt!)

Volg Sophia Magazine op Bloglovin