Radio-DJ Stephan Bouman vertelde onlangs zeer geëmotioneerd op de radio over het stemmetje in zijn hoofd, dat hem altijd kritiek geeft en bij wie hij het nooit goed kan doen. Af en toe is dat stemmetje bij hem zo sterk, dat hij zijn levensplezier verliest. Veel mensen hebben zo’n stemmetje in hun hoofd. Het is een uit zijn krachten gegroeide Innerlijke Criticus, die de hele dag niets anders doet dan je op je kop geven.

Innerlijke Criticus

Je Innerlijke Criticus is een stemmetje in je hoofd dat kritische opmerkingen maakt bij alles wat je doet, denkt of voelt. Je vindt bijvoorbeeld dat je vriendelijker zou moeten zijn of juist assertiever. Of dat je niet zo somber moet zijn of minder ontevreden. Je vindt dat je een betere moeder zou moeten zijn of dat je al verder zou moeten staan in je loopbaan. Het omschrijft wat je fout doet heel nauwkeurig. Je kunt het nooit goed doen. Je hoort voortdurend zelfkritiek. Daardoor raak je steeds gericht op wat je niet goed doet en op wat beter kan. Dat werkt verlammend. Je kunt niet meer genieten van het hier en nu. Voortdurende zelfkritiek maakt een mens ontevreden, gespannen en rusteloos.

Criticus ontstaat jong

De Innerlijke Criticus ontwikkelt zich al op heel jonge leeftijd. Het probeert je zodanig aan te sturen dat je ouders je liefde, waardering en erkenning geven en goed voor je zorgen. Het probeert kritiek en negatieve dingen van je ouders voor te zijn. Het zorgt ervoor dat jij je aanpast aan wat jij denkt dat jouw ouders van je verwachten. Je probeert te voorkomen dat je ouders boos op je worden of je hun liefde onthouden. Je probeert ervoor te zorgen dat ze je lief vinden en aandacht geven.

Voorwaardelijke liefde van je ouders? Grotere Innerlijke Criticus

De mate waarin je zelfkritisch bent hangt gedeeltelijk af van je persoonlijke aanleg en gevoeligheid. Hoe gevoeliger je bent voor anderen, hoe meer je je best zult doen om hen te plezieren. Zelfs al betekent dit dat je delen van jezelf moet onderdrukken. Het hangt grotendeels af af van je ouders: hoe voorwaardelijker hun liefde, hoe groter de kans dat jij jezelf op je donder geeft voordat zij het kunnen doen. Als je ouders alleen van je houden als je presteert, of als je lief bent, dan zul je je daaraan aanpassen. Je gaat heel erg je best doen. Je gaat enorm presteren. Of je cijfert je eigen gevoelens weg en je richt op de ander.

Je brein gekidnapt

Vaak kidnapt je Innerlijke Criticus je brein: je brein wordt dan alleen nog maar ingezet om negatieve dingen te denken. Terwijl het je brein zelf niet uitmaakt welke kant het uit denkt. Dat wil heus wel de positieve, opbouwende kant op denken. Maar als je de macht over je leven aan de Innerlijke Criticus uit handen hebt gegeven, dan lukt dat niet meer.

Half gewonnen

De patronen die je in je kindertijd ontwikkelt en die daar zinvol zijn om er het beste van te maken met je ouders, gaan je later in je latere leven in de weg staan. Het doel van de zelfkritiek raakt eigenlijk buiten beeld. Je bent je totaal niet meer bewust van het feit dat je kritiek op jezelf geeft, omdat je eigenlijk behoefte hebt aan liefde. Het wordt een gewoonte die op den duur zelfs destructief kan zijn. Wat bedoeld was om ervoor te zorgen dat je gelukkig werd, wordt het tegendeel. De zelfkritiek is een voortdurende kwelling, want in je eigen ogen kan je niets meer goed doen. En daar word je uiteindelijk heel ongelukkig van.

Regie nemen over jezelf

Zelfkritiek is niet per definitie slecht. Zo iedere dag om half vijf jezelf eens tien minuten kritisch onder de loep nemen, is prima. Maar de hele dag door de criticus in je oor horen tetteren, is niet gezond. Ondertussen heb je wel door dat je van al die zelfkritiek doodongelukkig wordt. Als dat bij jou het geval is, dan is het nodig dat jij je Innerlijke Criticus van de troon afzet.

• Hoe krijg je dat voor elkaar?
• Hoe zorg je dat jij de leiding krijgt over je Innerlijke Criticus in plaats van dat zij/hij de leiding heeft over jou?
• Hoe zorg je dat de Innerlijke Criticus op een meer bescheiden plek terecht komt?

Persoonlijkheid herorganiseren

Daarvoor moet je eigenlijk je persoonlijkheid opnieuw organiseren. Het is nodig dat je zelf weer de baas wordt en de leiding terugneemt van de Innerlijke Criticus. Dat jouw Innerlijke Regisseur weer aan het roer komt te staan. Dan kan je vanuit een volwassen perspectief onderzoeken hoe jij op dit moment liefde en vreugde in je leven kunt creëren.  Uiteraard maakt je innerlijke criticus alleen plaats voor jouw Innerlijke Regisseur als je hem/haar met respect behandelt en bedankt voor alles wat hij/zij voor je heeft gedaan.

Regie nemen

In de regel heb je echt een ander nodig om meer regie te krijgen over je eigen persoonlijkheid en dus over je eigen Innerlijke Criticus. Ik ben gespecialiseerd in dergelijke transities. In een turbosessie krijg je dat gevoel dat jouw Innerlijke Regisseur de leiding heeft over de Innerlijke Criticus, weer terug. Uiteraard is dat nog maar het begin. Daarna zal je jezelf in je dagelijks leven hier en daar tot de orde moeten roepen. Net als bij iedere gewoonte die je wilt afleren, geldt dat ook voor de gewoonte om jezelf op je kop te geven.

Innerlijke Fan

Voordat je een sessie komt doen, is het mogelijk om vast het één en ander in beweging te brengen. Het is bijvoorbeeld echt een verademing om je Innerlijke Fan te leren kennen. De Interne Fan is een benaming die Emma Voerman heeft gegeven aan dat deel van jezelf dat totaal idolaat van je is. Je interne fan juicht bij alles wat je doet en besprenkelt je met complimenten. Een simpele oefening om de Innerlijke Fan te leren kennen is: jezelf iedere dag vijf complimenten geven.

Boek over Innerlijke Criticus

Wil je een goed boek lezen over de Innerlijke Criticus? Dan kan ik De innerlijke criticus ontmaskerd van Hal en Sidra Stone aanraden

Bekijk hier de video waarin Stephan Bouwman vertelt over het stemmetje dat hem voortdurend op zijn kop geeft.

Wil je meer artikelen van Caroline Franssen lezen?

• Relatievraag van de week: ‘Ik erger me aan zijn passiviteit. Wat te doen?’
• Relatievraag van de week: ‘Is een seksistische opmerking een waarschuwingssignaal?’
• Relatievraag van de week: ‘Ik wil een partner zonder handicap, is dat gek?’ 
• Relatievraag van de week: ‘Is het zijn pornoverslaving of mijn divagedrag?’
• Relatievraag van de week: ‘Hoe laat ik mijn partner praten over zijn verleden?’
• Relatievraag van de week: ‘Komt de relatie tussen mijn zus en mij weer goed?’
• Relatievraag van de week: ‘Ben ik in een driehoeksrelatie beland?‘
• Relatievraag van de week: ‘Mijn vrouw heeft verlatingsangst en is extreem jaloers, kan ik daar wat aan doen?’
• Relatievraag van de week: ‘Moet ik hem loslaten vanwege z’n kinderwens en ontrouw?’
• Vijf relatietips voor een succesvolle vakantie
• Het verschil tussen slachtoffer zijn en slachtoffergedrag

(Taalfoutje gezien? Meld het dan. Alvast bedankt!)

Volg Sophia Magazine op Bloglovin of ontvang voortaan een melding in je mailbox als er een artikel verschijnt. Hoe? Door een – gratis – abonnement op Sophia Magazine te nemen: laat rechts bovenaan deze pagina je e-mailadres achter!