joden

Sonny Boy – Annejet van der Zijl

Bij de bibliotheek kwam ik het boek ‘Sonny Boy’ tegen, dat ik gratis mee mocht nemen. Wat een steengoede actie om Nederland aan het lezen te krijgen. En een boek van Annejet van der Zijl is per definitie een boek dat je wilt lezen.

Verhaal

Het verhaal gaat over een Surinaamse student die intrekt in het huis van een gescheiden Nederlandse vrouw met 4 kinderen. De vrouw, Rika, is een stuk ouder dan Waldemar, de student. Toch is er direct een klik tussen de twee. Ze raken verliefd maar wanneer Rika zwanger raakt van Waldemar wil haar ex man niets meer met haar te maken hebben. Hij eist de 4 kinderen op en houdt ze zoveel mogelijk uit haar buurt.

Verdriet

Rika heeft hier veel verdriet van. En wanneer haar zoontje ‘Waldy’ geboren wordt is de schande compleet. Ze wordt in haar omgeving met de nek aangekeken en haar familie wil niets meer met haar te maken hebben. Maar Rika en Waldemar zijn dolgelukkig met hun zoon. Ze geven hem Sonny Boy als bijnaam. Ondanks alle discriminatie en armoede lukt het de twee om een voorspoedig bestaan op te bouwen.

Pension

Ze beginnen een pension in Scheveningen en door hun gastvrijheid en kookkunst wordt hun pension zo druk bezocht dat ze geen kamer meer vrij hebben. Ook in de minder zonnige maanden komen gasten graag naar ze toe. Maar dan begint de tweede wereldoorlog. En wordt alles anders. Ten eerste gaat de kust ‘op slot’ en beheren de Duitsers de grens met het water. Er komen geen gasten meer.

Joden

Dat het pension ineens leeg staat is een strop, dus besluiten Rika en Waldemar de lege kamers te gebruiken om Joden een tijdelijk onderkomen te bieden. De gastvrijheid en hun warme welkom maakt het lot van de Joden een beetje dragelijker. Maar hoe verder de oorlog vordert, hoe moeilijker het wordt om de onderduikers te beschermen.

Verraad

En zoals zo vaak gebeurde worden ook Rika en Waldemar verraden. Duitsers doen een inval, nemen alle Joden mee en Rika en Waldemar gaan de gevangenis in. Ze komen in eerste instantie terecht in een vrij menselijk oord, hoewel ze tijdens ondervragingen gemarteld worden. Dan worden ze beiden overgeplaatst naar een concentratiekamp in Duitsland. Ze worden uit elkaar gehaald en hebben geen contact meer met elkaar.

Liefde

Zal hun liefde alle ontberingen overwinnen of moeten ze het uiteindelijk opgeven? Dit waar gebeurde verhaal is een kijkje terug in de tijd. Mijn generatie, die de oorlog niet persoonlijk heeft meegemaakt, heeft natuurlijk wel het een en ander gehoord van onze ouders, opa’s en oma’s. Maar de werkelijke toedracht en de verschrikkingen van een oorlog hoefden wij gelukkig niet aan den lijve te ondervinden.

Oorlogsboeken

Ik ben een soort struisvogel en lees daarom niet graag boeken die over een oorlog gaan. Het doet me teveel zeer en ik ben te depressief bij het lezen wat een mens een ander mens aan kan doen. Toch heb ik dit boek graag gelezen. Omdat het zo af en toe best goed is stil te staan bij het leed van een ander en hoe het komt dat mensen zich geen mens meer weten. Aan de ene kant worden mensen slechter dan dieren behandeld aan de andere kant staan er mensen die dit soort gedrag blijkbaar goedkeuren en/of zelfs zelf kunnen uitvoeren.

Meesterwerk

Doordat Annejet van der Zijl veel onderzoek heeft verricht en toestemming heeft gekregen van de familie van Rika en Waldemar om hun verhaal te mogen vertellen, krijgen we een inzicht in hoe het er in de jaren 1935/1945 aan toe ging. Persoonlijk en empatisch, zonder vals sentiment heeft Annejet het weer voor elkaar gekregen een prachtig boek neer te zetten, dat voor generaties een ‘must’ is om te lezen. Zodat we met z’n allen ervoor waken dat dit ooit nog eens gebeurt.