lier

Recensie Papyrus – Irene Vallejo

Als schrijver en taalfanaat wilde ik dit boek direct hebben toen het uitkwam. Het is echter geen boek dat je ‘s avonds op bed even voor je ontspanning leest. Dus het duurde even voordat ik het oppakte. Maar daarna kon ik het niet meer wegleggen.

Geschiedenis

Het boek beschrijft de geschiedenis van het geschreven woord. In de oertijd communiceerden volken met elkaar door tekens en tekeningen. Maar veel eerder dan ik dacht begon men met het alfabet. Zelfs al een aantal eeuwen voor Christus.

Grieken

De Grieken waren de eerste ‘beschaafde’ mensen. Zij maakten veelal gedichten die doorgegeven werden. Vaak gebeurde dit zingend. Onder begeleiding van een lier instrument. Vandaar het begrip ‘lyrische gedichten’. De Grieken genoten van het leven. Ze dronken graag een glaasje, aten goed en vonden theater geweldig.

Toneel

Gedichten werden dan ook vaak als toneelstuk opgevoerd. Mensen konden duizenden verzen uit het hoofd. Wat heel handig bleek toen er oorlog uitbrak. Want, zoals vaak veel later en zelfs nu in onze tijd nog, is bijna het eerste wat vernietigd wordt, het geschreven woord. Enerzijds om mensen dom te houden, anderzijds omdat er misschien wel iets geschreven werd wat de nieuwe leiders niet aanstond.

Vernield

Zo zijn hele bibliotheken, met inhoud, vernield. En omdat alles toen nog geschreven werd op papyrusrollen kon je er ook niet zomaar een aantal van afdrukken. Gelukkig dus, dat er verschillende mensen waren die een uitstekend geheugen hadden en alles hadden onthouden. Voor een relatief goed salaris werden zij ingehuurd om de verzen op te zeggen, zodat een schrijver dit wederom kon opschrijven op een rol. En dan stiekem ergens bewaren.

Verloren

Helaas is op die manier enorm veel verloren gegaan. Er is dus zeker iets te zeggen voor de boekdruk zoals wij die kennen. Ook het lezen van de papyrusrol was niet eenvoudig. Men schreef van links naar rechts. Een rol kon zo’n 40 meter lang zijn. Dus moest je het uitrollen wilde je eerder lezen en weer oprollen als je klaar was met lezen. Dat dit zwakke papyrus hier niet goed tegenkon is begrijpelijk.

Weersomstandigheden

Ook werkte nat weer niet mee. De rollen verpulverden als ze vochtig werden. Gelukkig zijn er veel later nog een heel aantal rollen gevonden in de woestijn van Egypte. Men nam de rollen dus ook mee op reis. En daar hebben wij nu geluk bij.

Irene Vallejo

De schrijfster Irene Vallejo studeerde klassieke literatuur. Ze is geboren in Spanje in 1979. Haar liefde voor de klassieke oudheid laat ze in dit boek duidelijk naar voren komen. Ik heb geregeld met open mond zitten lezen. Wat een studie heeft zij ervan gemaakt. Absoluut geweldig. Niet voor niets zijn er honderd duizenden exemplaren verkocht en is het boek vertaald in meer dan 30 talen. Het krijgt een ereplaatsje in mijn boekenkast, zodat ik dit prachtige naslagwerk steeds weer kan inkijken.