Zomaar een willekeurige dag in maart. Het zonnetje schijnt, de narcissen bloeien, in de eerste struiken zijn al groene flodderblaadjes te zien en die vogels zingen alsof ze mee willen doen met The Voice. Deze dag kan niet meer stuk! Daarom gooi je jouw winterbroek in een hoek en trek je jouw mooiste rokje aan. Dan doe je de voordeur open en een vlaag koude wind trekt langs je blote benen omhoog. Wat voel je je genept!
Hulp van de wind
Toch is dit heel normaal voor maart. De zon is namelijk nog niet sterk genoeg en pas als de wind uit een ‘warme hoek’ waait en het kwik boven een graad of 15 komt, zal het aangenamer voelen. Dat gebeurt dan vooral midden op de dag, want hoe lager de zon staat, hoe frisser het is. In april wint de zon aan kracht en wordt de kans op een fijne ‘rokjesdag’ steeds groter, maar ook dan kunnen de nachten nog koud zijn (zelfs met een graadje vorst!).
Een maand van uitersten
Maart is een maand van uitersten. Soms kan het kwik echt omhoog schieten richting de 20 graden en soms komt het overdag amper (of zelfs helemaal niet) boven nul uit. Het is zelfs voorgekomen dat deze uitersten in dezelfde maartmaand gebeuren, want het cliché ‘maart roert zijn staart’ is niet uit de lucht komen vallen.
Koud, kouder, koudst
Echt winters waren de maartmaanden van o.a. 1971, 1987 en 2005. In 1971 viel er een dik pak sneeuw en vroor het plaatselijk -18 graden, een temperatuur die zelfs in januari en februari niet vanzelfsprekend is. In 1987 werd vooral het noordoosten van het land getroffen door zware ijzel. Door het gewicht van de ijslaag, die soms enkele centimeters dik werd, knapten bomen en hoogspanningsmasten om als lucifershoutjes, daarna volgden een reeks koude dagen. In 2005 werden zowel de sneeuwdikte als het record van de koudste maartnacht verbroken: er viel op veel plaatsen enkele decimeters sneeuw, in Friesland plaatselijk een halve meter. In Flevoland zakte het kwik moeiteloos naar -20,7.
Maart van zijn beste kant
Gelukkig kan maart ook heel vriendelijk zijn. Bijvoorbeeld in 1990, 1991 en in 2014. Toevallig was er voor die zeer zachte maartmaand van 1990 en 2014 ook al een extreem zachte winter geweest. Al begin maart 2014 werd het in het zuiden 20 graden (en dan kun je met een gerust hart met blote benen naar buiten). Op zulke prachtige maartdagen zakt het kwik wel snel zodra de zon is gezakt, de verschillen tussen dag- en nachttemperatuur zijn vaak ook groot, soms wel 15 graden.
Maartse moodswings
Maart kan in korte tijd flinke verschillen laten zien. Ik noemde al de extreme sneeuw en recordkou in de eerste dagen van maart 2005. Halverwege de maand sloeg het echter volledig door naar de andere kant en de laatste tien dagen (decade) van maart 2005 werd zelfs een recordzachte derde maartdecade. Op verschillende plaatsen werd de 20-gradengrens overschreden. Dat betekent in één maand (eigenlijk zelfs binnen twee weken!) een temperatuurverschil van ruim 40 graden!
Slechte Goede Vrijdag, Goede Tweede Paasdag
Zelf herinner ik me het paasweekend van 1989 nog erg goed. Het verschil was lang niet zo spectaculair als in 2005, maar op Goede Vrijdag, 24 maart, was het de hele dag herfstachtig met veel regen en wind en de weersberichten voor Pasen was ook niet bepaald rooskleurig. Hoewel…? De weerman liet ‘s avonds weten dat het misschien toch wat zou verbeteren tijdens de paasdagen!
Lang verhaal kort: op Tweede Paasdag kwam het kwik boven de 20 graden en konden we zonder kippenvel flaneren langs de terrasjes!
Lang verhaal kort: op Tweede Paasdag kwam het kwik boven de 20 graden en konden we zonder kippenvel flaneren langs de terrasjes!
Winterjas en zomerrokje
Soms kan het dus wél, dat zomerrokje in maart. Check wel even of er geen frisse wind staat en neem voor alle zekerheid ook iets warms mee, want maart roert nou eenmaal graag zijn staart. Wees ook niet overmoedig als de weergoden gul zijn en ons meerdere maartse rokjesdagen gunt. Laat die winterjas nog gerust even hangen. April kan namelijk ook nog lelijk uit de hoek komen!
Leave A Reply