December. De dagen zijn heel erg kort geworden. Maar de nachten lijken me minstens even kort. Ik moet dringend m’n nest uit. Het is nog donker. Niet alleen buiten, maar ook in de kamer en in mijn hoofd. De ochtend is niet mijn beste moment van de dag. Maar de plicht roept, de kinderen moeten naar school, het werk moet gedaan, het leven geleefd. De tijd is genadeloos, elke dag begint de dag. Zonder uitzondering.

Ochtendlied

Ik hijs me het bed uit en strompel naar boven. Een tikje op de deur van Marie. En ik weet: ook bij haar is het nu pikdonker. Dan ga ik Hanna wekken. Na een luide ‘O, nee!’, gooit ze het dekbed van zich af. En dan… Begint ze volle borst te zingen. Het is een wonder. Een kind dat wakker worden associeert met zingen. Mijn kind dan nog.

Zingen is leven

Popsongs, ballades, aria’s uit bekende opera’s – ze zingt het allemaal even luid en overtuigd. Marie kijkt haar ijzig aan, haar ogen schieten vuur. Ze weet dat het tevergeefs is. Hanna kan niet niet zingen. Voor haar is zingen even evident als ademen. En Marie kan uiteraard niet niet horen. Dus leven we in een huis vol tonen, melodieën, variaties en decibels. Dit is ons lot. Het had slechter gekund, troosten we onszelf. Zelfs wanneer Hanna niet thuis is, galmt haar stem nog lang na.

Enkels

Buiten is het nog steeds een beetje donker en vooral ook koud. Het moet gevroren hebben, denk ik. Toch trekken de meisjes hun zomerjas aan en geen kousen. Dat wil zeggen, van die korte kousjes die je niet ziet. Alsof hun enkels hun mooiste lichaamsdeel zijn die iedereen moet zien. Ik roep, gebied, smeek warmere kleren aan te trekken, maar ze zijn al weg. En dan hoor ik de echo. Smeekte mijn moeder niet net zo, 25 jaar geleden?

Bobonne

Later die dag belt mijn moeder. Ze belt nooit om over koetjes en kalfjes te keuvelen. Mijn volledige aandacht is bij wat ze vertelt. Tot ik haar letterlijk hoor zeggen: ‘Mijn moeder zei altijd: ‘Kleine kinderen – kleine zorgen.’ Het is van geen belang in welke context ze dit zei. Belangrijk is wat ik achter die woorden hoorde: nog een echo. De stem van Bobonne.

Leven vol echo’s

Is het niet ongelooflijk? Hoe we omgeven zijn door een koor van echo’s? Ik hoor mezelf de woorden van m’n moeder herhalen, en zij heeft het vaak over wat haar moeder zei. Hanna’s echo in ons huis. Niemand is immuun voor echo’s. Volgens mij horen zelfs hardhorige en dove mensen echo’s. Is dat geen wonder? Hou houden we het uit, dit leven vol echo’s?

Die echo’s komen niet uit de bergen, maar uit het verleden. Sommige komen van vrienden of geliefden, maar de meeste komen toch van mijn moeder. Als ik bedenk dat wellicht ook mijn echo’s mijn kinderen zullen achtervolgen, dan moet ik besluiten dat ik maar wat meer aandacht moet gaan schenken aan mijn woorden. Want welke woorden zullen ze zich herinneren? Welke echo’s zullen ze horen?

Hartjes

Ik krijg vaak sms’jes van mijn dochters met rare woorden die geen woorden zijn. Enkele letters maar, zonder vocalen. Het is soms een hele opdracht de boodschap te ontcijferen. Wat me opvalt, is dat ze even zuinig zijn op de woorden, als ze kwistig zijn met de symbooltjes die volgen: hartjes, pijltjes, handjes. Soms wel tien op een rij. En ik moet bekennen: als ik hen een berichtje stuur, eindig ik ook altijd met een klein, sober, rood hartje. Bewijsjes van onze wederzijdse liefde.

Ik zie je graag

Maar de echo indachtig neem ik me voor eens echt luidop te zeggen hoe graag ik hen zie. Ingetogen, overtuigd, klaar en duidelijk. En ik hoop dat die vier woorden een warme echo worden, die hen hun leven lang zal vergezellen en op onverwachte momenten lieflijk zal weergalmen. Ik zie je graag.

Hanna reageert meteen spontaan, zonder na te denken, zonder enige verwondering, met ook exact vier woorden: ‘Ik ook hoor, mama’. Marie kijkt me aan. Indringend. Zij antwoordt met een korte vraag: ‘Alles ok, mama?’ Maar in haar bezorgde blik lees ik zoveel liefde en ik stel haar gerust: ‘Alles prima.’ Ik vraag me af of ze mijn woorden gehoord heeft. En of ze later ook echo’s zal horen. En ik hoop en wens dat ze bovenal die ene korte, krachtige echo zal horen: ik zie je graag.

Wil je meer Tienermoeders lezen?

• Tienermoeder 1
• Tienermoeder 2
• Tienermoeder 3
• Tienermoeder 4
• Tienermoeder 5
• Tienermoeder 6
• Tienermoeder 7 
• Tienermoeder 8
• Tienermoeder 9
• Tienermoeder 10
• Tienermoeder 11

De foto is van ©Kylli Sparre.

(Taalfoutje gezien? Meld het dan. Alvast bedankt!)

Volg Sophia Magazine op Bloglovin of ontvang voortaan een melding in je mailbox als er een artikel verschijnt. Hoe? Door een – gratis – abonnement op Sophia Magazine te nemen: laat rechts bovenaan deze pagina je e-mailadres achter!