Girlpower? Wat is dat eigenlijk? Het eerste beeld dat in mij oppopt is die van een Danoontje reclame: een meisje met spierballen van twee yoghurtbakjes. Nee, hè?
Ik hoor iedereen zuchten en verlangen naar de zomer, de zon en de vakantie. We kijken er allemaal naar uit. Lekker zonder jas naar buiten, een mooie avondwandeling maken, tot laat in de avond op het terras of in de tuin met een wijntje praten, samen op vakantie, een ijsje halen bij de ijskar of slurpend happen in een watermeloen tijdens de familie bbq. Ja, mooie beelden, mooie vooruitzichten. En toch… Ik ken ook heel veel mensen die de vakantiemaanden haten!
Wie kent niet het burgerinitiatief De Grootste Gehaakte Deken van de Wereld? Heel veel mensen uit de hele wereld haken mee aan het plan om in 2018 in Leeuwarden de allergrootste deken van de wereld neer te leggen. Die deken bestaat uit 10.000 éénpersoons gehaakte dekens die samen ‘iepen mienskip’ (open samenleving) visualiseren. Zo’n deken symboliseert de kracht, warmte, verbinding, kleur en diversiteit van een samenleving. De gedachte erachter is dat je sterk bent door samen te werken en contact met elkaar te hebben.
We zijn het nu eenmaal zo gewend. De overheid bedenkt iets en de burger krijgt inspraak. Dat is democratie, denken we. Maar waarom? En wat is het effect? Wat nu als het andersom is? Wat doet de overheid als de burger met een burgerinitiatief komt?
Met deze vraag loop ik inmiddels drie jaar rond vanuit het burgerinitiatief De Grootste Gehaakte Deken van de Wereld. Het is een BURGERinitiatief en heet dus ook niet voor niets zo. Het idee, het initiatief en de actie komt vanuit een burger. Samen vormen we het burgerinitiatief. Het idee is goed. Het slaat aan. Inmiddels zijn er tienduizenden mensen bij betrokken door fysiek te haken, iets te organiseren of hun netwerk in te zetten om de boodschap van verbinden door te geven.
Het slaat aan omdat mensen zich erin herkennen en weten dat ze een instrument in handen hebben om hun eigen sociale netwerk te versterken. Het mooie van het idee is, dat je dat samen doet. Je versterkt dus ook elkaars netwerk. Zo werkt dat, wat wij in Friesland ‘iepen mienskip’ noemen. Die open samenleving krijg je door tijd en kennis met elkaar te delen en iets samen te doen. Bijvoorbeeld door samen een deken te haken. Je leert elkaar (beter) kennen. Zo goed dat, indien het nodig is, je elkaar hulp kan vragen en kan bieden.
Hulp bieden staat in onze westerse cultuur op een hoog voetstuk: het is positief, je krijgt er waardering en aanzien door. Maar het is eigenlijk heel eenvoudig om te doen. Meestal geef je iets wat je kan missen, over hebt, kan delen zonder dat je het kwijt bent. Dat is bijzonder, want hulp vragen wordt als negatief ervaren. Je vraagt iets en bent afhankelijk, je kan iets niet en bent een loser. Maar als er geen hulpvraag is, blijkt een hulpaanbod ook nutteloos. Als we beseffen dat een hulpvrager ook een hulpbieder (en ook andersom) is, dan zijn we meer gelijkwaardig.
Ook ik ervaar dat regelmatig. Zo kwam ik onlangs op het Provinciehuis om over het burgerinitiatief te praten. De fracties worden vaak benaderd door bedrijven of mensen die hen graag iets willen vertellen over plannen die ze hebben en de obstakels die ze daarbij soms ondervinden. Het zijn vaak leuke en inspirerende gesprekken. Het geeft hun een inkijkje in zaken die spelen in hun provincie. Negen van de tien keer worden ze (om begrijpelijke redenen) gevraagd om een financiële bijdrage te leveren of om obstakels weg te halen.
Natuurlijk vertel ik enthousiast en gedreven over het Dekenproject, want als we in 2018 de grootste gehaakte deken van de wereld uit willen leggen kan dat alleen maar lukken als iedereen samenwerkt. Het project staat voor veel meer dan een recordpoging: al die draadjes wol staan namelijk symbool voor het verbinden van mensen uit alle lagen van de bevolking. Door samen te haken verbinden we mensen, ontstaan er relaties en kunnen mensen iets voor elkaar betekenen. Dat snappen mijn gesprekspartners direct.
Maar weet je wat de fractievoorzitter en -medewerkers nu zo bijzonder vonden? Ik vroeg niet om geld, niet om materieel of materiaal. Het enige wat ik ze vroeg was of ze ambassadeur wilden zijn voor het project. Ik bood ze een idee aan waar ze als provincie mee aan de slag konden gaan en vroeg hen om de boodschap door te geven in hun netwerk. Ik was hulpvrager en en hulpbieder. En natuurlijk reageerden ze positief: ‘Dat doen we graag!’
Die kanteling van onze democratie heet ‘Code Oranje’. Een groep van honderden burgemeesters, wethouders, raadsleden, actieve burgers, wetenschappers en ondernemers zijn bezig met de verandering van de politieke democratie. Code Oranje wil af van het traditionele politieke Haagse coalitieakkoord. Hiervoor in de plaats komt er een burgerakkoord dat is gebaseerd op ideeën in de samenleving, dwars door politieke kleuren en bevolkingslagen heen. Dit akkoord behelst de grote vraagstukken die de komende jaren worden aangepakt en wie daarin worden betrokken. Het is een vorm van nieuwe democratie met vertrouwen en nieuwe inspiratie.
Ja, je maakt wat mee in ons oranje land… 🙂
Wil je meer artikelen lezen van Esmeralda de Vries?
(Taalfoutje gezien? Meld het dan. Alvast bedankt!)
Volg Sophia Magazine op Bloglovin of ontvang voortaan een melding in je mailbox als er een artikel verschijnt. Hoe? Door een – gratis – abonnement op Sophia Magazine te nemen: laat rechts bovenaan deze pagina je e-mailadres achter!
Eerst het bericht en daarna de overlijdensadvertentie. Het was een onverwachte klap. De chat van de Facebookgroep liep vol berichten van ongeloof, schrik en verdriet. Het was echt waar. Ze was 70 jaar, niet helemaal gezond, maar actief en ontzettend positief. Ze haakte fanatiek mee in één van de gezellige handwerkclubs die elke week samenkomt om mee te haken aan De Grootste Gehaakte Deken van de Wereld. De uitvaart was de maandag daarna: ‘We gaan er heen.’
Door het burgerinitiatief De Grootste Gehaakte Deken van de Wereld komen we in contact met allerlei soorten mensen in verschillende situaties. Zo ontmoette ik ook Lara Minnaard. Geboren in september 1992 behoort zij nog tot de generatie die is opgegroeid met spelletjes op de straat en knutselzondagen met 3D-kaarten. Een aantal jaar geleden verruilde ze in verband met haar studie dierwetenschappen en later landbouwontwikkeling de Zeeuwse kust voor Wageningen . Haar moeder leerde haar haken, iets wat ze naast lezen, koken en paardrijden dan ook graag doet. Zonder e-reader en haaknaald gaat ze de deur niet uit. Ze is nieuwsgierig naar andere culturen en probeert daarvan op haar reizen zoveel mogelijk mee te krijgen.
Tegen schenen schoppen: ik kick er op. Die adrealinestoot, bedoel ik. Dat gevoel dat je krijgt als je een heilig huisje omver schopt of hokjes op z’n kop zet… Heerlijk!
Nee, ik was geen lastig kind en ook geen onuitstaanbaar pubertje. Op mijn schoolrapport stonden keurig ‘vlijtig’ en ‘sociaal’ als omschrijving. Ik denk dat mijn ouders dat prima vonden, maar in mij was ooit wel een soort zaadje gezaaid van het ‘anders plantje’. Ik vond het wel interessant om anders te zijn, anders te denken en anders te doen. Dat gaf aandacht en attentie, merkte ik als puber. Dus het geëffende pad was voor mij niet altijd een optie. Ik liep eerder nét een stukje er naast, maar ook achterstevoren lopend gaf juist een ander perspectief van de omgeving. Probeer ook eens zonder hokjes te denken, zou ik zeggen.
Vroeger, toen ik klein was, leerde ik haken op de basisschool. Juffrouw Van ‘t Zelfde was zo’n klein, oud vrouwtje met een knotje en een bloemetjesjurk. Heel stoffig en saai. Vanaf de eerste klas had zij een vast programma voor alle meisjes. Je borduurde eerst een boekenlegger, daarna een merklap, om vervolgens over te stappen op haken en breien. Mijn eerste haakwerk was een eierwarmer (ik heb het nog in de la liggen). Akelig geel met een rood vilten snaveltje en een zwart geborduurd oogje. Niet kapot te krijgen. Maar na het eierwarmertje heb ik nooit meer een haaknaald vastgehad. Totdat…
