trein

Vertaling

In de trein zitten mijn zus, mijn vriendin en ik. Aan ons de taak om een vertaling te maken. We hebben al onze inkopen om ons heen verzameld en zitten moe en zeer voldaan nog na te genieten van een drukke dag ‘stadten’. Gelukkig was er nog een plekje in de trein, want voor de rest zit het vrij vol. We hebben ook nog het geluk dat we niet in een stiltecoupé zitten.

Vertaling naar het Engels

Mijn vriendin die een nichtje in de USA heeft wonen, is blij met haar oud-Hollandse kleuterliedjes boek. Haar nicht, in Amerika geboren maar afkomstig van Nederlandse ouders, heeft het in haar hoofd gezet dat ze een beetje van de Nederlandse cultuur door wil geven aan haar kinderen. Zelf spreekt ze een paar woordjes Nederlands, vandaar dat ze graag een vertaling wil van alles wat er opgestuurd wordt.

Boek met kinderliedjes

We beginnen vol goede moed aan ‘Poesje mauw’. Dat gaat ons heel goed af. Het is dan ook niet zo heel moeilijk. Op naar de volgende: Er komt een boer uit Zwitserland. Oké: There’s a farmer coming from Switserland.’

Kadeekadollekekadaa

Wat??? Tsja de volgende regel is inderdaad: Kadeekadollekakedaa. We barsten in lachen uit. Want hoe moet je dat nu vertalen? We laten het zo staan en hebben de grootste lol over hoe die Amerikanen dat straks gaan uitspreken. ‘Hij had een een aan zijn hand.’ Dat is ook te doen.

Laberdielaberdalaberdonia

En dan de volgende. We zakken huilend van het lachen half van de treinbanken af. Wat moet je met Laberdie Laberda Laberdonia? Inmiddels lacht de hele coupé met ons mee. Wie heeft dit ooit verzonnen?

Kinderliedjes

Kinderliedjes zijn over het algemeen geen hogere literatuur. Er wordt vaak maar iets neergezet om een regel daarvoor te laten rijmen. Of het woord nu wel of niet bestaat maakt in deze niets uit. ‘Het is toch voor kinderen gemaakt en die weten niet beter.’ Maar wie heeft ooit het lied van de Zwitserse boer bedacht? Die heeft zich er wel heel gemakkelijk van af gemaakt.

Onderzoek

Ik moest er het fijne van weten. Ik heb het dus even opgezocht voor degenen die er ook nieuwsgierig naar zijn. Het blijkt een van de alleroudste liedjes te zijn in onze geschiedenis. Het stamt van rond 1670. Ja echt. Het is bedoelt als ‘spotliedje’ voor de uit Zwitserland afkomstige Jean de Labadie.

Priester

Na omzwervingen via het katholieke geloof kwam De Labadie bij de gereformeerde kerk. Hij was het ook daar niet eens met de ‘slappe’ houding van zijn collega’s en stapte in 1669 op om zijn eigen kerk te stichten: De Labadisten. Zuiver en heel recht(s)lijnig ging hij zijn volgelingen voor. De bijbel moest vooral zo letterlijk mogelijk genomen worden. Hij heeft het niet lang uitgehouden en is vroeg gestorven waarna zijn volgelingen ook her en der verspreid werden.

Het kinderliedje

Het kinderliedje werd dus gezongen om een beetje de spot te drijven met die Labadist. Nu snap ik een klein beetje de achtergrond van die vierde regel. Blijft de vraag wat ze bedoelen met Kadeekadollekekada… We zullen er misschien nooit achter komen.